Đây là khẳng định của Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai khi trả lời phỏng vấn của Báo DĐDN tại buổi công bố Luật Kế toán năm 2015 do Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức mới đây.
– Thời gian qua, việc DN lập hai hệ thống sổ sách kế toán rất phổ biến. Nguyên nhân chính của hiện tượng này là do DN thường phải bỏ ra những chi phí không chính thức. Theo điều tra của VCCI vừa qua, 66% DN thừa nhận là phải chi trả chi phí không chính thức. Vậy quy định DN không được lập 2 hệ thống sổ sách kế toán trở lên trong luật mới, liệu có khả thi, thưa thứ trưởng?
Tại điều 13 Luật Kế toán năm 2015 quy định những hành vi bị nghiêm cấm. Theo đó, hành vị bị cấm như lập hai hệ thống sổ kế toán tài chính trở lên hoặc cung cấp, công bố các báo cáo tài chính có số liệu không đồng nhất trong cùng một kỳ kế toán. Hành vi thuê mượn, cho thuê chứng chỉ kế toán, giấy chứng nhận đăng ký hành nghề dịch vụ kế toán, hành vi kinh doanh dịch vụ kế toán khi chưa được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán hoặc hành nghề dịch vụ kế toán khi không đủ điều kiện của luật này… cũng là những quy định nghiêm cấm này. Các quy định cấm nhằm đảm bảo bao hàm được tất cả các hành vi gian lận, sai phạm trong quá trình thực hiện luật, đồng thời tạo cơ sở pháp lý cho việc xử lý vi phạm. Với những hành vi cấm như vậy sẽ có nghị định quy định xử phạt hành chính đối với các sai phạm trong lĩnh vực kế toán. Nếu sai phạm ở mức độ nghiêm trọng thì sẽ bị pháp luật về hình sự xử lý.
Luật Quản lý thuế có quy định xử phạt vi phạm đối với các hành vì gian lận trốn thuế. Trường hợp lập 2 hệ thống sổ sách kế toán để gian lận trốn thuế thì sẽ bị xử phạt về hành vi trốn thuế. Luật Quản lý thuế không quy định cấm chung về việc lập 2 hệ thống sổ sách kế toán trở lên. Còn Luật Kế toán năm 2015 quy định mang tính pháp lý về việc nghiêm cấm DN lập 2 hệ thống sổ sách kế toán trở lên. Điều này đảm bảo sự công khai, minh bạch trong hệ thống sổ sách kế toán của DN. Những quy định cấm trên cũng đảm bảo việc thực hiện nghiêm chính sách pháp luật của DN, đặc biệt về hệ thống sổ sách kế toán.
Cần xây dựng hệ thống chính sách pháp luật thuế ổn định, có tính dự báo cao.
– Tại điều 13 Luật Kế toán năm 2015 cũng quy định cấm “DN bố trí hoặc thuê người làm kế toán, người làm kế toán trưởng không đủ tiêu chuẩn, điều kiện”. Thực tế, với khoảng nửa triệu DN hiện nay, tương đương với việc phải có khoảng nửa triệu kế toán trưởng. Nhưng nhiều năm qua cũng chưa thấy có cơ quan nào vào kiểm tra điều kiện và tiêu chuẩn kế toán trưởng. Vậy phải làm gì để các kế toán trưởng được bồi dưỡng và cấp chứng chỉ, thưa bà?
Điều kiện và tiêu chuẩn kế toán trưởng của Luật Kế toán năm 2015 với mục tiêu đảm bảo kế toán trưởng DN có đủ trình độ và năng lực chuyên môn. Đối với công tác đào tạo, tất cả các cơ sở đào tạo về kinh tế, kế toán của các trường đại học, cấp viện, hội đều có thể đào tạo và cấp chứng chỉ bồi dưỡng kế toán trưởng. Do đó, cho dù có tới nửa triệu kế toán trưởng thì nhu cầu được đào tạo cấp chứng chỉ bồi dưỡng kế toán trưởng vẫn có thể đáp ứng được. Như vậy, về điều này luật có tính khả thi.